محل و چگونگی دفن پیکر شهدای کربلا

به گزارش خبرساز ایران، به روایت عبدالله بن ربیعه حمیری، زحر بن قیس به یزید بن معاویه گفت: «بشارت باد تو را که حسین بن علی با ۱۸ نفر از اهل بیت و ۶۰ تن از شیعیان خود بر ما وارد شد.»

آنچه مورد اختلاف است تعداد شهدای بنی هاشم است. برخی تعداد شهدای بنی هاشم را ۱۸، برخی ۲۲ و برخی ۱۷ تن دانسته اند.

در مورد تعداد اسرا و زنان قافله امام حسین (ع) نیز روایات مختلفی وجود دارد. بیشتر منابع بر آنند که زنان همراه با امام حسین (ع) که بعد از عاشورا به اسارت درآمدند ۲۰ تن بودند.  برخی منابع اما تعداد این زنان را بیشتر دانسته اند.

پیکر پاک شهدای کربلا چگونه و کجا دفن شد؟

در مورد دفن پیکر پاک شهدای کربلا نیز غالب روایات تاکید دارند که این اتفاق توسط برخی اعضای قبیله بنی اسد رخ داده است.

 در کتاب «چهره درخشان حسین بن علی(ع)» نوشته شیخ علی ربانی خلخالی آمده است: «چون عمر سعد از کربلا رفت قومی از بنی اسد کوچ کرده می رفتند، چون به کربلا رسیدند و آن حالت را دیدند امام حسین (ع) را تنها دفن کردند و علی بن حسین (حضرت علی اکبر (ع)) را در پایین پای او نهادند و عباس را بر کناره فرات، آنجا که شهید کرده بودند، دفن کردند و قبری کندند و جمله شهدا را در آن قبر نهادند و حر بن یزید را اقربای او در جایی که شهید کرده بودند دفن کردند و قبرهای شهدا معین نیست و {نمی دانند که} هر یک کدام است الا که بی شک حائر محیط است، همگی از طرف پایین پای حسین (ع) مگر آنکه علی بن حسین الاصغر نزدیک تر است به پایین پای حسین (ع).»

مروری بر نام و نسب شهدای کربلا

نام شهیدان کربلا بر تارک روزگار می درخشد. به جا است که ما هم نام مقدس آنها را ذکر کنیم. البته نباید فراموش کرد که همه شهدا در دشت نینوا به شهادت نرسیدند. بسیاری از شهداء قبل از عاشورا و در کوفه و بصره و یا بعد از عاشور به دست نیروهای عبیدالله بن زیاد به شهادت رسیدند. با این حال، می توان آنها را نیز شهیدان راه امام حسین (ع) و قیام ایشان در سال محرم ۶۱ هجری قمری دانست.

جدول زیر نام  شهدای بنی هاشم و نیز اصحاب حضرت رسول (ص) را که در کربلا به شهادت رسیدند، آورده است:

به جز افراد بالا، برخی اشخاص دیگر نیز در کربلا شهید شدند. در منابع مختلف نام بخشی از این شهدا آمده است. با جمع همه منابع، بیش از ۱۰۰ نام یافت می شوند که البته ممکن است برخی از آنان نه در کربلا بلکه در کوفه یا بصره شهید شده باشند. برخی از مشهورترین شهدای دشت کربلا که در جدول بالا به نام آنها اشاره نشد و جزو بنی هاشم یا صحابه رسول خدا (ص) نبودند، بدین قرارند: حر بن یزید ریاحی، حجاج بن مسروق، حارث بن امرء القیس، جون (خدمتکار ابوذر)، جندب بن حجیر، جابر بن حجاج، بشر بن عبدالله، بکر بن حیّ، انیس بن معقل، اسلم الترکی، سوار بن منعم، سعید بن عبدالله الحنفی، سعد بن حارث، زهیر بن قین، زیاد بن عریب، حنظله بن عمرو الشیبانی، عباد بن مهاجر، عبدالله و عبیدالله بن یزید کلبی، نافع بن هلال البجلی، مسلم بن کثیر، مسعود بن حجاج، عمرو بن جناده الانصاری، وهب بن حباب الکلبی، یزید بن مغفل الجعفی و….

    ذکری از شهدای بی نام و نشان نینوا

به جز افراد فوق الذکر و چند ده صحابه امام(ع) که نامشان در این مرقومه نیامد، شهدای دیگری نیز بوده اند که اسمی از آنها در تاریخ ذکر نشده است. به طور مثال، مشهور است که بعد از شهادت امام حسین (ع) و حمله لشگر عمر سعد به خیمه های اهل البیت، دو طفل در اثر وحشت و تشنگی در بغل هم جان دادند و حضرت زینب (ص) پیکر آنها را پیدا کرد. در کتاب «معالی السبطین» ذکری از این دو طفل آمده اما به نام و نسبشان اشاره ای نشده است.

مجروحانی که در کربلا شهید نشدند

به جز شهدای کربلا، برخی از اصحاب و یاران و اهل بیت امام حسین (ع) بودند که اگرچه جنگیدند و جراحت فراوان دیدند اما به فیض شهادت نرسیدند. سوار بن حمیر جابری در کربلا جراحت فراوان دید اما در آنجا به شهادت نرسید و ۶ ماه بعد به فیض شهادت نائل آمد. همچنین، عمرو بن عبدالله و حسن بن الحسن (فرزند امام حسن (ع)) نیز در میدان نبرد مجروح شدند اما به شهادت نرسیدند. نقل است که زمانی که یاران عمر بن سعد به میدان آمدند تا سر شهدای کربلا را از تن جدا کنند، مردی به نام اسماء بن خارجه که از اقوام مادری حسن بن الحسن بود، و پیکر حسن را نیمه جان روی زمین دید، مانع از کشتن او شد و او را با خود به کوفه برد و جراحات او را معالجه کرد تا اینکه التیام یافت و آنگاه از کوفه به مدینه منتقل گردید.